Вы здесь

Ижин-баар аарыгларының чылдагааннары

  • Вверх
    16
  • down
    16
1322 просмотра

Амгы үе чадазының чурттакчыларының 50-60 хуузу организмниң чем шиңгээдип алыр органнарының аарыгларындан аарып турар. Бо байдалдың хөй санныг чылдагааннарының аразында бир дугаар одуругну кижилерниң шын эвес чемненир чоруу, чип турар чеминиң шынарының баксырааны, арага ижери, таакпы тыртары дээн ышкаш багай чаңчылдар, стресс. Ижин-баар аарыгларының тыптып, кедерээринге хеликобактер пилори деп бактерияның тыптыры, эмчиниң сүмези чокка эмнер ижер чорук база салдар чедирип турар. Бо-ла чылдагааннардан тыптып турар аарыгларның эң-не нептереңгей хевири - хоочураан гастрит болур.

Хоочураан гастрит деп чүл?

Гастрит – хырынның ылчыргай чуга картының янзы-бүрү чылдагааннар уржуундан балыгланып аарыыры. Аарыгның улуг улус аразында нептереңгейи 50-80% чедип турар болгаш кижи улгаткан тудум гастриттиң  тыптып болурунуң айыылы улгадып турар. 

Аарыгны илередип, дарый эмнеп эгелээри чугула. Чүге дээрге гастрит аарыы чоорту хоочурап кедерээш, хырынның ылчыргай картының билинместей бээринге чедирер. Мындыг байдалды аарыгның ракче шилчиириниң эге-чадазы деп көрүп турар. Ынчангаш гастритти эртежик илереткеш, эмнеп эгелээри рак аарыын болдурбазының хемчээ болур.

Кижилерниң бир улуг частырыы – боттары боттарынга «гастрит» деп диагнозту салгаш, аптека ажылдакчызы-биле сүмелешкеш эмненип турары. Мындыг боду эмненир чоруктар кижиниң кадыынга улуг айыылды тургузуп турар, чүге дээрге аарыг гастрит эвес язва, панкреатит азы өттүң дашталыры болгаш харын-даа рак болуп болур.

Гастриттиң тыптыр чылдагааннары 

 Амгы үеде гастриттиң тыптырының үш чылдагааннарын барымдаалыг деп санап турар. Ол болза хеликобактер пилори инфекциязы, аутоимунный механизм азы хоралыг клеткаларның кадык клеткаларны үреп эгелээри болгаш кеторол, кеторалак, диклофенак дээн ышкаш нестероид хевирниң эмнериниң салдары.

Гастрит тывылганының чамдык демдектери:

  • Чер-ле чип турганы хемчээлин езугаар чемненген соонда ижинниң эмин-эртир дола берген ышкаш сагындырары
  • Дүрген тода бээри болгаш чемин төндүр чип шыдавайн баары
  • Ижинниң үстүкү кезии долары азы чем чиген соонда хөңнү булганыры, кегиртири
  • Эпигастрия кезиинде ажып аартыры, аартыр чоруктуң доктаамал тыптып турары, чем чигген соонда кедерей бээри, азы оожургай бээри. Чамдыкта чем чивээнде-даа тыптып болур.

Бир эвес бо айыткан шынарлар бар болза терапевт эмчиге, азы гастроэнтеролог эмчиге ыяап кирип, сүме алыры чугула.

Хоочураан гастрит аарыының тыптырының 85-90% таварылгаларда чылдагааны ижин-баарже хеликобактер пилори деп инфекцияның халдааны дээрзи шынзыттынган.

Хеликобактер пилори деп чүл?

Хеликобактер пилори дээрге хырынның ылчыргаш картынга, шөйүндүлерге чоруур  бактерия. Бактерияны 1983 чылда австрий эртемденнер Барри Маршалл, Робин Уоррен ажыткан. 1994 чылдан эгелеп ону 1-ги хевирниң канцероген бүдүмелинге хамаарыштырган. Бактерия хирлиг суг, шынары багай чем таварыштыр санитарлыг дүрүмнерни сагывазындан дамчыыр. Хеликобактер гастрит, дуоденит, язва, анемия, ижин-баарның рак аарыгларын тывылдырар.      

 Бактерияны илередириниң аргалары:

  • Хан анализи. Бо анализ аарыг бар чогун илеретпес болгаш чүгле хеликобактер пилори бактериязы халдаанын көргүзер дээрзин угаап билири чугула.
  • Кал анализи
  • Тыныштың уреаз шинчилели
  • Биопсия

Бо лабораторлуг шинчилелдерни пациент бүрүзүнге кылбас. Кымга кылырын эмчи тодарадыр. Эмнээшкинни эмчиниң хайгааралы-биле чорудар. Эмнерниң өске талалыг салдарын, ол салдарларны канчаар эвээжедирин, эмнээшкинниң түңнелгирин, катаптаар-катаптавазын эмчи тодарадыр.     

Елена Ховалыг

Кызылдың хоорай поликлиниказының гастроэнтеролог эмчизи

Подписывайтесь на наш Telegram-канал